Emre ERGÜL
Petrol piyasasını yakından ilgilendiren açıklama, haftabaşında ABD’den geldi. Ülkenin enerji üzerine en üst düzey kamu kuruluşu olan Ulusal Enerji Bilgi Yönetim İdaresi (EIA), ABD’nin üst üste 6 yıldır tarihin en büyük petrol üreticisi olduğunu açıkladı.
EIA’nın altını çizdiği rekorlar şunlar: l Geçen yıl ABD ham petrol üretimi günde ortalama 12.9 milyon varil ile 2019’daki günlük 12.3 milyon varillik küresel rekoru gölgede bıraktı. l Aralık ayında da günlük 13.3 milyon varil ile aylık rekor kırıldı. Verilerden yola çıkan EIA, “Yakın vadede hiçbir küresel rakibin ABD rekorunu kırması pek mümkün görünmüyor” diye de yorum yaptı.
Çok değil, 16 yıl önce, 2008 yılında, ABD üretimde 62 yılın en düşük seviyesini görmüş ve S&P Global’in tabiriyle yılı “sıfır ihracat”la kapatmıştı. Bu geri dönüşün dikkate değer olduğu altı çizilen açıklamada EIA uzmanları, “Teknolojik gelişmeler ABD üretimini çok daha verimli hale getirdi” değerlendirmesinde bulundu.
ABD, Rusya ve Suudi Arabistan, toplamda, 2023’teki küresel ham petrol üretiminin yüzde 40’ını oluşturdu.Ancak ABD dışındaki iki ülkenin de üretimi, OPEC+ üretim kesintilerinin yanısıra gönüllü kısıtlamalar nedeniyle geçtiğimiz yıl sınırlı oldu. (Rusya’nın yıllık üretimi 2019’da günde 10.8 milyon varil ile zirveye ulaşırken, Suudi Arabistan 2022’de günlük 10.6 milyon varil ile rekor seviyeye ulaştı.)
Devlet tarafından işletilen petrol şirketi Aramco’nun ocak ayında yeşil enerji yatırımlarını gerekçe göstererek kapasite artırma planlarına son verdiğinin hatırlatıldığı rapora, “Artık küresel rekabetin aynı rekor seviyelere ulaşma şansı düşük” notu düşüldü: “Karşılaştırıldığında, sonraki en büyük üç üretici ülke (Kanada, Irak ve Çin) 2023’te günde 13.1 milyon varil üretim yaptı. Bu, ABD’de üretilenden yalnızca biraz daha fazla.”
Bugüne kadar ki rakamlar “rekor” diyor da ABD, kendi rekorunu kırmaya devam edebilecek mi? Business Insider’ın öngörüsüne göre, EIA, üretiminönemli ölçüde yavaşlamasınıve geçen yılın kasım ayındaki zirve noktasının Şubat 2025’te aşılmasını bekliyor. Bu yıl için üretimin günde 13.21 milyon varile yükselmesi de bir diğer beklenti.
